Over het hoogste geldbedrag dat ooit in Nederland kon worden gewonnen zegt directeur Tjeerd Veenstra van De Lotto: ”Het bedrag is gemaximeerd op negentig miljoen euro, het moet nog wel een beetje beschaafd blijven.” Dat zegt een man, die nieuwe toetreders van de markt wil weren, maar zelf met de introductie van de Eurojackpot alle remmen heeft losgegooid.
Als er nog voorstanders bij de overheid zijn, die een restrictief kansspelbeleid voorstaan, dan moeten deze zich snel roeren, want er wordt nu een loopje met dat beleid genomen. Niet door offshore aanbieders van online kansspelen, maar door een monopolist, die en passant nog meldt dat loterijen niet verslavend werken. Alsof dat een rechtvaardiging geeft om de arme burgers in ons land aan een tsunami van reclame bloot te stellen voor al die loterijen bij elkaar.
Even voor alle duidelijkheid: ik heb niets tegen loterijen en de hoogte van de te winnen bedragen mag wat mij betreft wedijveren met die van de Griekse staatsschuld, maar ik heb wél iets tegen hypocrisie. Tot nieuwe wetgeving is aangenomen en doorgevoerd staat ons land een restrictief kansspelbeleid voor, gericht op beteugeling van de goklust. Andere zaken als het tegengaan van gokverslaving, mogelijke witwaspraktijken en voorkomen van fraude, vloeien daaruit voort. De wens van een land om de goklust te beteugelen is de enige reden, die het Europees Hof van Justitie erkent om rechtvaardiging te vinden voor het beperken van de omvang van kansspelen en het aantal aanbieders. Dat beleid was natuurlijk al zo goed als achterhaald, gelet op de ontwikkelingen op het web, maar is nu definitief in staat van faillissement, dankzij De Lotto, die nota bene alles doet om nieuwe toetreders van de Nederlandse markt te weren, onder het mom dat het huidige aanbod ruim voldoende is. Wie ze ook uitdenken en uitvoeren: we hebben er in korte tijd de Vriendenloterij, de Miljoenenloterij en nu dan de Eurojackpot bijgekregen. Met krasloten kun je nu ook een levenslange prijs van €1000 per maand winnen en elke nieuwe loterijvorm betekent ook weer meer reclame.
De Eurojackpot is mede tot stand gekomen op initiatief van De Lotto, en openlijk wordt toegegeven door commercieel Lotto directeur Frank Bijman, dat het aantal deelnemers toeneemt, naarmate de jackpot hoger is. We kennen in Europa al de populaire EuroMillions, waar Veenstra destijds graag aan had willen meedoen, maar de toenmalige minister van justitie, Piet-Hein Donner, trok daar een streep doorheen. Donner begreep nog wat er bedoeld werd met het begrip ‘beteugelen van de goklust’, zijn opvolger Ernst Hirsch-Ballin zocht al duidelijk naar wegen om het aanbod te verruimen, o.a. via een proef met online poker en hij werkte zo hard hij kon niet mee aan de wens van veel Kamerleden om het betalingsverkeer van en naar offshore aanbieders van eGaming te blokkeren en om die aanbieders van het internet te gooien. De huidige staatssecretaris van hetzelfde ministerie Fred Teeven, treedt nu op als curator van het failliete beleid en zal het ongetwijfeld voor elkaar krijgen om het kansspelaanbod aanzienlijk te verruimen, al zal er nog best wat gesteggeld worden, én vanuit de beide Kamers én uit de hoek van de huidige aanbieders én door de organisaties die zich met gokverslaving bezighouden.
Over dat laatste aspect weet directeur Veenstra van De Lotto ons te melden dat loterijen tot de zogeheten long odds-kansspelen behoren, waarbij de tijdsafstand tussen inleg en uitslag te lang is om een hoeveelheid dopamine in onze hersenen aan te maken, die kan leiden tot het tonen van verslavend gedrag. Dat zou wetenschappelijk onderzoek hebben aangetoond en verslavingsinstellingen zeggen ook dat problematisch gokken bij loterijen nauwelijks voorkomt. Het is goed dat te horen, maar pokerverslaafden moet je ook met een lampje zoeken en daar hoor ik Veenstra nooit over. Daar laat ik het even bij, want volgende week komt er een nieuw rapport uit over gokverslaving in Nederland en dan zal ik de lezers graag bijpraten over de jongste wetenschappelijke inzichten.
Concluderend kunnen we stellen dat het loterijaanbod in Nederland de laatste jaren drastisch is toegenomen, dat de hoogte van de jackpot een aanzuigende werking heeft op de burgers, waarbij aangetekend dat goede doelen ervan profiteren, want die pot vult zich vanzelf ook beter. Allemaal prima in een vrij land, maar laten we dan met elkaar wel zo eerlijk zijn om te zeggen dat we het principe van het beteugelen van de goklust definitief hebben losgelaten. Des te knellender wordt nu de noodzaak om snel met nieuw beleid te komen dat recht doet aan de huidige opvattingen en technologische ontwikkelingen.