Goed beschouwd is de Europese consultatie, die nu plaatsvindt over eGaming, een behoorlijk beetje aan de late kant. Verschillende EU leden zijn al druk bezig hun eigen gokparadijsjes te scheppen en daarin de poppetjes te plaatsen, die de goklust van de burgers kunnen bevredigen en de staatskas een welkome aanvulling kunnen bieden. Malta heeft een andere invalshoek: het is het domein van de industrie zelf, althans een flink deel daarvan. Heeft Malta belang bij een Europese harmonisatie of niet?
Het schilderij van Caravaggio
Daarover ging een artikel in de Malta Independent on Sunday*, één van de onafhankelijke media op dit fraaie eiland in de Middellandse Zee.
De conclusie van de auteur, George M. Mangion, was uiteindelijk dat een Europese harmonisatie een bedreiging kon vormen voor de Maltese situatie. Ik ben dat niet met hem eens, maar laten we eerst eens kijken naar de feiten, waar we het wel over eens zijn. Mangion begint zijn stuk met een schilderij van Caravaggio te beschrijven, waarop kaartspelers te zien zijn, die het met de regels niet zo nauw nemen (zie foto boven dit artikel). Waarmee gezegd dat vals spelen niet iets uit het digitale tijdperk is. Het ontbreken van harmonisatie in internetgokken wil niet zeggen dat de Europese Unie geen aandacht aan het fenomeen besteed.
Binnen de EU richtlijnen?
Maar het heeft deze tak van sport uitgesloten van een paar Europese regels en was dat niet het geval geweest, dan zouden we een hele hoop discussies en ellende niet hebben gehad. Maar ja, dan waren al die staatsmonopolies ook in één keer van de kaart geveegd en dat ging bijna alle lidstaten te ver. Dus in de diensten richtlijn (200/123/EC) en in de richtlijn voor internetdiensten (2000/31/EC) zijn de kansspelen uitgesloten.
Als dat niet het geval zou zijn geweest, dan zouden staatjes als Malta, Alderney en Gibraltar niet hun huidige profiel binnen de kansspelindustrie hebben gekregen. En het is dus ook niet onlogisch om de vraag op te werpen wat er gebeurt als het kansspel alsnog binnen de huidige EU richtlijnen gaan vallen, al of niet met wat uitzonderingen. Ik zie het dan somber in voor Alderney, omdat daar vooral registraties hebben plaatsgevonden, maar zich geen bedrijfstak heeft gevormd, zoals in Gibraltar en in Malta. Tijdens het MIGS congres in Hilton Malta, werd aan de aanwezigen de vraag voorgelegd wat ze aan Malta trok. Dat bleek een combinatie van factoren, waarvan het gunstige belastingklimaat er één was, de prettige mediterrane leefomstandigheden een tweede en de verhoudingsgewijs betaalbare arbeid een derde. Daarbuiten werd nog als een voordeel gezien dat op Malta ook heel veel ondersteunende diensten gevestigd zijn.
Gambling bedrijven
Door de opkomst van de low cost carriers zijn de verbindingen met andere Europese steden sterk verbeterd en ook in aantallen vluchten flink gegroeid. Als pendelaar tussen Malta en Nederland heb ik keus tussen vluchten naar Amsterdam, Brussel, Düsseldorf en Eindhoven. Dan ben je toch altijd wel ergens in de buurt van waar je wezen moet. Veel hoofdkantoren van gambling bedrijven bevinden zich in Engeland, mede vanwege de beursnoteringen daar en tussen Malta en de UK zijn volop vluchten verkrijgbaar.
Malta is in feite drietalig. Het oorspronkelijke Maltees is als internationale taal te verwaarlozen, maar het Engels is hier even ingeburgerd en ook het Italiaans wordt door vele Maltesers beheerst. De industrie heeft hier de afgelopen jaren wortel geschoten, niet alleen door de licenties hier aan te vragen, maar ook door servicecentra en IT-diensten aan Malta te koppelen. Personeel is makkelijk te vinden, ook uit andere landen zoals Nederland, omdat het prettig wonnen is, veel huurruimte beschikbaar is en men al snel contact heeft met land- en leeftijdgenoten. Die clustering van diensten en personeel is niet zo maar even over te hevelen naar Denemarken of Portugal, om maar wat te noemen. Als het straks zo gaat worden dat één licentie voldoet voor de hele Unie met wellicht sublicenties voor de afzonderlijke lidstaten, waarom zou men dan niet in Malta blijven?
Sector in Malta
De Europese Commissie heeft de Maltese kansspelautoriteit LGA (Lotteries & Gaming Authority) als lichten voorbeeld in de boeken staan hoe het moet. De toelating is helemaal niet zo eenvoudig met een gemiddelde doorlooptijd van een jaar, maar de begeleiding is uitstekend, ook na ontvangst van de licentie. De LGA staat binnen de industrie bekend als een organisatie met open deuren. Maar Malta heeft ook direct de mogelijkheden van het internetgokken ingezien.
Het wilde een veilige haven vormen voor bedrijven in deze sector, maar ook gelijk een framewerk maken, waarbinnen vertrouwd en veilig spelen voor de Europese consumenten mogelijk was. De resultaten daarvan zijn indrukwekkend voor zo’n klein eiland (Malta heeft krap 440.000 inwoners). In 2008 al waren er meer dan vijfhonderd geregistreerde bedrijven in de kansspelsector actief. Nu in 2011zijn dat er niet heel veel meer. Er zitten 290 operators onder, die samen 405 licenties hebben. De sector levert ongeveer 5000 banen op. In 2008 vormde de sector 7,82% van het bruto nationaal inkomen. Het Europees gemiddelde lag op 0,68% en dat werd vooral gevoed door de nationale loterijen. Die leveren in Malta nauwelijks iets op voor de staat, want de prijzen daarvan zijn belastingvrij.
Kansspelbelasting in gaming
De omzet van kansspelen binnen de Europese Unie wordt geschat op honderd miljard euro. Het bruto resultaat van de industrie beweegt zich in de richting van de tien miljard euro. Dat is het bedrag waar de lidstaten belasting over gaan heffen, nog afgezien van een fenomeen als kansspelbelasting (in Nederland 29%). Spreiding van de huidige diensten met hun concentratie op Malta zal betekenen dat veel kennis en allerlei formele en informele uitwisselingen daarvan, versplinterd zullen raken. Waarom is daar een discussie over? Omdat niet duidelijk is waar de belasting geheven moet worden. De lidstaten, die daar nu mee bezig zijn willen dat aanbieders belasting betalen over dat deel van hun omzet en inkomen dat in hun land wordt bereikt. Terwijl normaal belasting wordt betaald in het land van vestiging van het bedrijf.
Heineken heeft geen bedrijf in Malta en betaalt hier dus ook geen winstbelasting over de hoeveelheid bier, die hier in de bekende groene flesjes wordt geïmporteerd en geconsumeerd. Omdat kansspelen niet zijn opgenomen in de daartoe strekkende Europese richtlijnen is er ook een duaal belastingsysteem aan het ontstaan. Het is allemaal lijnrecht tegen de beginselen van de Europese Unie in, maar het is vermoedelijk al te laat om dat terug te draaien. Het zou al heel wat zijn als het Groenboek in elk geval uniformiteit in een aantal licentievoorwaarden zou opleveren, een eenduidige wijze van belastingheffing, alsmede een heldere systematiek wie, waar en hoeveel belasting kan heffen. Wat nu dreigt is dat de operators overal als melkkoetje gebruikt gaan worden, zodat het geloei inmiddels tot diep in Brussel te horen is. De vraag is dan ook vooral hoe selectief er geluisterd wordt…
* Is the gaming sector saving our bacon? Malta Independent on Sunday, 26 juni 2011. Auteur: George M. Mangion
