Er bestaat zoiets als een reclamecode, ook wat betreft kansspelreclame. Dat betekent dat kansspelaanbieders en andere bedrijven zich aan bepaalde regels moeten houden. En dat gaat niet altijd goed. Zo kregen enkele aanbieders van kansspelen in Groot-Brittannië eind vorig jaar een waarschuwing dat ze kansspelreclame moesten verwijderen, omdat deze reclame op jongeren (onder de 18 jaar) gericht zou zijn.
Kansspelreclame volgens de reclamecode
Iedereen moet zich aan de geldende reclamecode houden, zo ook kansspelaanbieders. Oftewel, kansspelreclame moet voldoen aan bepaalde normen. Is dit niet het geval? Dan kan er bijvoorbeeld een waarschuwing worden gegeven of een boete opgelegd worden.
In Nederland
Er zijn diverse organisaties die toezicht moeten houden op het naleven van de reclamecode. In Nederland zijn dat bijvoorbeeld:
- Reclame Code Commissie (RCC)
- Stichting Reclame Code (SRC)
- Kansspelautoriteit (Ksa)
- Bond van Adverteerders (BVA)
- Vereniging van Communicatie-Adviesbureaus (VEA)
In het Verenigd Koninkrijk
De organisaties die zich in Groot-Brittannië bezig houden met kansspelreclame en reclamecode zijn:
- Committee of Advertising Practice (CAP)
- Advertising Standards Authority (ASA)
- UK Gambling Commission (UKGC)
- Remote Gambling Association (RGA)
Verleiding of misleiding?
Reclame maken doen bedrijven om hun producten of diensten te verkopen. In theorie gebeurt dit volgens de geldende reclamecode. Daarbij draait het er uiteraard om dat potentiële klanten worden verleid om een product of dienst af te nemen. Verleiding speelt daarbij dus een hoofdrol. Maar wanneer verandert verleiding in misleiding? De grens tussen die twee is snel overschreden. Zowel bij kansspelreclame als bij andere vormen van reclame.
Reclame in de voedselbranche
Een goed voorbeeld van die dunne scheidslijn tussen enerzijds verleiden en anderzijds misleiden vinden we in de voedselbranche. Zo adverteren diverse voedselmerken met bepaalde kenmerken van producten die het product extra aantrekkelijk maken. Deze informatie is niet perse gelogen, maar wel sterk aangedikt. En het valt te betwisten, maar mogelijk overschrijdt dat de reclamecode – want zeg nou zelf, verdraaide informatie lijkt veel op verzonnen of zelfs gelogen informatie.
Aandikken Belgische chocolade in strijd met reclamecode
Denk bijvoorbeeld aan een bepaalde chocoladepudding van een of ander merk (Dr. Oetker). Deze zou bereid zijn met Belgische chocolade. ‘Mmm, lekker’, denkt de consument dan. Maar na uitvoeriger onderzoek blijkt dat die zogeheten Belgische chocolade niet van dure kwaliteitscacao is gemaakt, maar dat het goedkope cacaopoeder is. Technisch gezien is het wel ‘chocola’ en komt het ook uit België … maar ja …
Als er misleidende informatie verstrekt wordt
Zo gebeurt het ook dikwijls met bijvoorbeeld loterijen en online casino’s die kansspelreclame maken – en die voor het gemak de reclamecode even vergeten. Er zijn verhalen bekend van nietsvermoedende loterijspelers die hun geld kwijtraakten en met lege handen achterbleven, terwijl hen mooie prijzen voorgehouden werd. Deelnemers van loterijen werden lekker gemaakt met verre reizen en miljoenenprijzen, maar puntje bij paaltje bleef er van die prijzen weinig over. De kans was heel klein, of de prijs kon alleen gewonnen worden op een heel lot, of noem het maar op. En dat soort dingen zijn prima, als ze maar van tevoren worden verteld. Misleidende informatie verstrekken daarentegen is not done.
(Streng) toezicht leidt tot straf
Destijds zijn er dan ook verschillende loterijen op de vingers getikt, omdat zij zich niet aan de reclamecode hielden. Er was bijvoorbeeld een bepaalde actie met ‘gratis’ entreekaartjes voor de Efteling. De BankGiro Loterij, die verantwoordelijk was voor deze kansspelreclame, heeft toen een standje gekregen van de Kansspelautoriteit. De envelop met reclame die bij veel mensen op de mat viel, beloofde gratis kaarten ter waarde van € 72. Toch bleken de kaarten helemaal niet gratis, waardoor veel mensen zich beduveld voelden. Na een klacht van de Consumentenbond heeft de BankGiro Loterij beloofd niet meer zulke kansspelreclame te maken en zich dus aan de reclamecode te houden.
Onlangs zijn er weer kansspelaanbieders aangesproken op hun gedrag, maar dan in Engeland.
Boze brief Britse kansspelcommissie
De kansspelcommissie van Groot-Brittannië, de UK Gambling Commission of UKGC, waarschuwde sommige kansspelaanbieders middels een vrij duidelijke brief. In de brief wordt gesproken over de kansspelreclame die gemaakt werd om jongeren (onder de 18 jaar) te verleiden. Dit zou de Britse reclamecode overtreden. Deze reclamecode van de Committee of Advertising Practice (of CAP-code) houdt onder andere het volgende in:
- (16.1) “Marketing communications for gambling must be socially responsible, with particular regard to the need to protect children, young persons and other vulnerable persons from being harmed or exploited.”
- (16.3) “Marketing communications must not:
(16.3.12) be likely to be of particular appeal to children or young persons, especially by reflecting or being associated with youth culture.” - (17.13) “Marketing communications for lotteries must not be likely to be of particular appeal to children or young persons, especially by reflecting or being associated with youth culture.”
In het kort komt deze reclamecode van de CAP erop neer dat de reclameactiviteiten omtrent gokken ‘sociaal verantwoordelijk’ moeten zijn. Met name als het gaat om het beschermen van kinderen en jongeren of andere kwetsbare personen. Kansspelreclame mag de jeugd daarom niet te veel aanspreken of worden geassocieerd met de jeugdcultuur.
Met de kansspelreclame waar de CAP op doelt, overtraden de kansspelaanbieders in kwestie dus de geldende CAP-code (of reclamecode). Er werd dringend verzocht de reclame te verwijderen.
Op de website iGamingBusiness kun je een verslag lezen van de waarschuwing die in oktober 2017 werd afgegeven.
Verwijderen van reclame aan bepaalde groepen
De waarschuwing van de Committee of Advertising Practice om de kansspelreclame te verwijderen, werd bovendien onderschreven door eerder genoemde partijen:
- Advertising Standards Authority
- UK Gambling Commission
- Remote Gambling Association
Wanneer kansspelreclame precies de reclamecode overtreedt en dus te aantrekkelijk is voor jongeren onder de 18 jaar, werd ook beschreven:
“An ad is considered to have ‘particular appeal to children or young persons’ if it is deemed likely to appeal more to under 18s than to over 18s. The use of particular colours, cartoon and comic book images, animals, child- and youth-orientated references and names of games such as ‘Piggy Payout’, ‘Fluffy Favourites’, ‘Pirate Princess’ and ‘Jack and the Beanstalk’ are likely, alone or in combination, to enhance appeal to under 18s.”
Oftewel, reclame zou ‘kinderen of jongeren meer aanspreken’ als het personen onder de 18 jaar meer aanspreekt dan personen boven de 18 jaar. Bijvoorbeeld door het gebruik van kleuren, stripfiguren, dieren, kind en jeugd gerelateerde namen van spellen zoals ‘Piggy Payout’, ‘Fluffy Favourites’, ‘Pirate Princess’ en ‘Jack and the Beanstalk’.
Geruststellende woorden van NetEnt
De brief werd met lichtelijke paniek door de online casino’s ontvangen. Zouden niet alleen de kansspelreclame, maar ook de bijbehorende spelletjes moeten worden verwijderd? Als reactie op de waarschuwing van de CAP en consorten, zei spelontwikkelaar NetEnt dat de videoslots die jongeren aanspreken niet offline hoeven. Alleen de kansspelreclame die de spellen bij jongeren zou aanprijzen zou moeten worden verwijderd.
