Vandaag vond een Commissievergadering plaats van Veiligheid en Justitie over de voorgenomen wijzigingen in de kansspelwetgeving. De meeste woordvoerders stonden op zich positief tegenover het nieuwe beleid, met dien verstande dat de bestaande accenten op consumentenbescherming en criminaliteitsbestrijding gehandhaafd moeten blijven.
Op moment van schrijven is de eerste termijn van het commissiedebat afgelopen, maar er komt nog een tweede termijn. Het laat zich echter aanzien dat de meeste politieke partijen een realistische houding aan hebben genomen ten aanzien van de huidige ontwikkelingen in Europa, met name ook op het internet, en ook oog hebben voor de mogelijkheden die bijvoorbeeld aan de sport geboden worden met de extra inkomsten. Het zal interessant zijn om te zien hoe een land met een behoorlijk restrictief beleid zichzelf omvormt tot een land met een open markt, zonder in te boeten aan waakzaamheid. Als streefdatum voor het nieuwe beleid wordt nog steeds 1 januari 2015 gegeven, maar intussen zullen al eerder een aantal stappen gezet kunnen worden. De betreffende datum is ook ingegeven omdat op 31 december 2014 een aantal vergunningen aflopen.
De aandacht van de meeste lezers zal vooral uitgaan naar wat er gaat gebeuren op het internet. Dat onderwerp kies ik dan ook voor dit artikel. Zaken rondom Holland Casino en dergelijke komen later aan bod.
Staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie zoekt met zijn plannen aansluiting bij de ontwikkelingen in Europa, de verschillende uitspraken van Nederlandse en Europese rechters en de realiteit van de praktijk, die zich ontwikkeld heeft via het internet. Wat de rechtspraak betreft gebruikte hij de uitspraak van de Raad van State in de zaak Betfair om aan te geven dat Nederland haar beleid wel moet aanpassen en ook geen tijd heeft om daar langer mee te dralen.
Consumentenbescherming
Het internet is veranderd, zo stelde hij, maar het biedt ook mogelijkheden om de bescherming van consumenten vorm te geven, dankzij technieken om spelersgedrag te volgen, te analyseren en te beïnvloeden. Dat laatste dan om risicogedrag te vermijden of in positieve zin om te buigen. Verder zal voldoende capaciteit bij de Kansspelautoriteit, samenwerking met hulporganisaties (Tactus noemde hij met name) en goede voorlichting moeten bijdragen om gokverslaving tegen te gaan. Ook van belang is dat er geen misleidende reclame wordt gemaakt. Vooral PVDA woordvoerder Lea Bouwmeester hamerde op dit punt.
Het aanbod van online casinospelen en poker
Keuzevrijheid is een belangrijk element in de nieuwe situatie. De gelegaliseerde aanbieders moeten samen opboksen tegen een groot illegaal aanbod. Teeven zei dat verschillende Kamerleden in gesprek zijn met potentiële aanbieders, net zoals het kabinet en haar adviesorganen dat zijn. De huidige internet casino´s worden dus niet buitengesloten, maar kunnen in aanmerking komen voor een vergunning. Teeven hecht aan de bereidheid om aan de voorwaarden van de Nederlandse regering te voldoen, meer dan aan een wellicht illegaal verleden van een operator. Hij kan moeilijk anders zeggen, omdat alle internet casino´s in het licht van de huidige wetgeving als illegaal moeten worden bestempeld.
Verdringingseffect
Een mooi woord voor het scrabblespel, maar veelgehoord in de discussie. In hoeverre gaan nieuwe aanbieders marktaandeel afpakken van de bestaande aanbieders? Het is een beetje koffiedik kijken natuurlijk, maar Teeven heeft waarschijnlijk wel gelijk als hij zegt dat de huidige klanten van de loterijen een andere groep vormen dan de spelers bij de online casino´s. Verschillende consumenten met verschillende markten dus en niet iets om heel bezorgd over te zijn. Maar er zal strijd ontstaan om de gunst van de speler, daar hoeft niet aan te worden getwijfeld. Wordt dat een wildwest tafereel, zoals Lea Bouwmeester dat noemde, of een eerlijke competitie? Teeven stelt dat legale aanbieders gewoon reclame moeten kunnen maken, maar dat die reclame niet misleidend mag zijn. Op dat punt zal gecontroleerd moeten worden, de rest is aan de markt zelf.
Ingroeien in nieuwe situatie
Ook een mooi woord in dit verband: ingroeien. Van belang omdat voor een aantal separate onderdelen de streefdatum van 1 januari 2015 niet zal gelden. Zo vindt de staatssecretaris dat het Holland Casino ruimte moet krijgen om zich aan te passen aan een andere structuur en concurrentie van grote mediabedrijven, die casino willen gaan aanbieden. Joop van den Ende werd met name genoemd hierbij. Maar ook de online casino´s kunnen wat Teeven betreft eerder ´aan de bak´. De Raad van State zal om advies worden gevraagd in de herfst, waarna de Tweede Kamer aan zet is. Eind 2012 wil de staatssecretaris de markt voor online casinospelen open kunnen stellen.
Handhaving
Een gevoelig punt, omdat eerder deze maand de staatssecretaris nog een brief stuurde aan de Tweede Kamer over de rol van de banken in het betalingsverkeer tussen consumenten en online casino aanbieders. Dit naar aanleiding van vragen van SP Kamerlid Rik Janssen, die in de commissievergadering ook nu hierop terug kwam, gepaard aan de vraag wat je op internet zelf kunt doen om illegale aanbieders aan te pakken. Teeven gaf als antwoord dat de druk op banken niet groot is, omdat het niet erg ´chique´ is om met potentiële, maar nu nog illegale, aanbieders in gesprek te zijn, terwijl je ze tegelijkertijd de duimschroeven aanzet. Hij lijkt hier de druk van de ketel te willen halen, zonder het instrument als zodanig weg te wuiven. Voor wat betreft wat gedaan kan worden op het internet zelf toonde hij zich niet erg optimistisch, maar hij zegde toe daarover een aparte brief naar de kamer te sturen.